Geometrik Boyutlandırma ve Toleranslandırma Eğitimi – 20 Aralık 2018

OSİAD Akademi tarafından düzenlenen Geometrik Boyutlandırma ve Toleranslandırma Eğitimi 20-21 Aralık 2018 tarihlerinde  Makina Mühendisi Sn. Atila ÇINAR tarafından verildi.

Eğitimin Kısa Tanıtım ve İçeriği

GB&T, hem mühendislik tasarımı dili, hem de üretim ve muayenelerde yol gösteren bir teknik araç olarak, parçaların daha kolay ve düşük maliyetle üretilmesine katkı sağlamaktadır.

Eğitim, başta otomotiv ve savunma sanayi olmak üzere, seri imalat ve montaj yapılan her alanda, hem tasarım, üretim ve kalite kontrol birimleri arasında, hem de ana sanayi ile yan sanayiler arasında dil birliği sağlamak amacıyla, tüm dünyada yoğun biçimde uygulanmaktadır.

Çeşitli sektörel alanlardan özel hazırlanmış örneklerle verilen eğitimin içeriği aşağıdaki başlıklardan oluşmaktadır:

–  Geometri Kavramı ve Parça Unsurlarının Geometrik Kontrolunun Montaj için Önemi

–  İki Boyutlu Teknik Resimlerin Önemi ve ‘Yeterli Resim’ için Temel Nitelikleri

–  Boyutlandırma ve Toleranslandırma için Temel Kural ve İpuçları

–  Geometrik Boyutlandırma ve Konum Toleranslandırmaya Duyulan İhtiyaç

–  Geometrik Boyutlandırma ve Toleranslandırmanın Sağladığı Başlıca Avantajlar

–  Datum Tanımı ve Datum Uygulaması Örnekleri

–  Şekil Toleransları: Doğrusallık, Düzlemsellik, Dairesellik, Silindirlik

–  Durum Toleransları: Diklik, Açısallık, Paralellik

–  Profil Toleransları: Yüzey Profili, Doğru Profili

–  Salgı Toleransları: Dairesel Salgı, Toplam Salgı, Alın Salgısı (Yalpa)

–  Konum Toleranslandırma, Kompozit Toleranslandırma ve Uygulamaları

–  Eşmerkezlilik ve Simetri

–  Mastar Tasarımı Temel Teorisi

Eğitimin Temel Amaçları

 – Tasarımcının düşündüğünü tam ve doğru aktarabilmesini sağlamak,

– Tasarımcının öngörüsünün özellikle imalat ve kalite birimleri tarafından doğru anlaşılmasını sağlamak,

– Teknik resmin üç temel niteliğini (tamlık, hassaslık, eşlenirlik) doğru anlamak ve uygulamak,

– Gereksiz dar tolerans verilmesini önlemek, gerekli olan en uygun toleransın verilebilmesi için varolan araçları kullanmak,

– Geleneksel +/- toleranslandırmaya göre, geometrik ve konum toleranslandırmanın başlıca avantajlarını anlamak,

– Geometrik Toleranslandırma ve Boyutlandırmanın hangi durumlarda kullanılması, ayrıca hangi durumlarda kaçınılması gerektiğini anlamak,

– Malzeme Durumu belirteçlerinin (M, L) hangi durumlarda kullanılıp, hangi durumlarda kaçınılması (S kullanımı) gerektiğini anlamak,

– Geometrik Tolerans kontrollarının nasıl yapılacağını, Koordinat Ölçüm Cihazlarının (CMM) kullanımının hangi durumlar için daha uygun olduğunu anlamak,

– CMM Raporlarının doğru okunmasını öğrenmek,

– GEÇER/GEÇMEZ ve Fonksiyon Kontrol Mastarı tasarımının esaslarını kavramak,

– ASME/ISO Standartları arasında fark ve aynılıkları öğrenmek

Kimlerin Katılması Önerilir

Bu eğitime, özellikle mekanik parça ve komponent üretimi, montajı yapan, yedek parça üreten işletmelerde çalışan, yapısal ve mekanik tasarım mühendislerinin, teknik ressam ve konstrüktörlerin, kalıp-aparat-mastar tasarım ve imalatçılarının, CNC işleme merkezlerinde çalışan programcı ve operatörlerin, muayene ve ölçüm elemanlarının katılması yararlı görülmektedir. Katılımcıların temel teknik resim bilgilerine sahip olmaları bu eğitimin yararlı olması için ön koşuldur.

 Eğitimde Kullanılan Malzeme ve Kaynak Dokümanlar

 Sunulan eğitimin temel kaynak dokümanı ASME Y14.5 M 1994’tür. Standardın Nisan 2009 tarihinde yayımlanan yeni revizyonunda yer alan değişiklikler de eğitimde yer almaktadır.

Eğitime katılanlara, ASME Y14.5 M Standardı ve özellikle savunma ve havacılık alanlarında kullanılan çeşitli kaynaklardan derlenen, ayrıca da Atila Çınar’ın kendi deneyimlerini kullanarak oluşturduğu örneklerden yararlanılarak hazırlanan materyal elektronik ortamda verilmektedir.

Ayrıca, eğitimlerimiz sırasında, tarafımızca hazırlanmış görsel modeller de kullanılmaktadır.

Eğitim Sonrası Değerlendirme

Her eğitim sonrasında eğitim alan firma dilerse katılımcılara kendi değerlendirme anketini uygulamaktadır. Bunun dışında eğitmenimiz katılımcılarla ilgili kendi değerlendirmesini de yapmakta ve istendiği takdirde değerlendirme sonuçlarını eğitim alan tarafa sunmaktadır.

Eğitim sonrasında, eğitim alan taraf isterse sınav yapılmakta, herhangi bir talep olmadığında ise sınav yapılmamaktadır.

Eğitimin tamamlanmasından sonraki zamanlarda, eğitim alan taraftan konuyla ilgili gelen tüm sorular ise eğitmenimiz tarafından mutlaka yanıtlanmaktadır.

Eğitim İçin Gerekli Ortam, Malzeme ve Teçhizat

Eğitime katılımcı sayısında bir sınırlama yoktur. Ancak deneyimlerimiz katılımcı sayısının 20 civarında kalmasının yararlı olduğunu göstermektedir. Kişi sayısına uygun eğitim salonu, projeksiyon cihazı ve yazı tahtası gerekli olmaktadır.

 Eğitmen Atila Çınar’ın kısa özgeçmişi ve konu ile ilgili deneyimi: 

Atila Çınar 1982 yılında ODTÜ, Makina Mühendisliği Bölümü’nden mezun oldu.

Mezuniyetinden sonrasında, sırası ile aşağıdaki görevlerde bulundu:

– 1983-1988 HEMA Dişli Fabrikası, Kalite Kontrol Metod Mühendisliği,

– 1988-1989 LAMAŞ Kalıp ve Makina Fabrikası, Kalite Kontrol Müdürlüğü,

– 1989-1997 ROKETSAN Roket San. ve Tic. A.Ş. Üretim Mühendisliği Başmühendisliği,

– 1997-1998 HİDROLİFT Ltd. Şti. Fabrika Müdürlüğü,

– 1998- … ETİK Tasarım Danışmanlık Eğitim Ltd. Şti., kurucu ortaklığı.

 Atila Çınar, 1997 yılından bu yana, ağırlıklı olarak mühendis, tekniker, konstrüktör ve teknisyenlere ‘Teknik Resimlerde Boyutlandırma, Toleranslandırma ve Geometrik/Konum Toleransları’ ile ilgili eğitimler vermektedir.

Atila Çınar işletme çalışanlarına eğitim vermenin yanında, ODTÜ Makina Mühendisliği Bölümü son sınıf öğrencileri ile Dumlupınar Üniversitesi Makina Mühendisliği Bölümü öğrencilerine düzenli olarak konu ile ilgili seminerler, ayrıca ATILIM Üniversitesi İmalat Mühendisliği Bölümü 1. sınıf öğrencilerine de ders vermektedir.

 Atila Çınar tarafından GB&T eğitimi verilmiş işletmeler listesi (tarih sırasıyla): 

• HEMA Dişli Fabrikası AŞ – Polatlı (Ref. Coşkun Yeşin)
• Makina Mühendisleri Odası – Ankara (3 program) (Ref. Hüseyin Dinçer)
• TÜBİTAK SAGE – Ankara (6 program) (Ref. Gökçe Özlü-Kemal Yaman-Bülent Özkan)
• Cevher Makina Sanayi (CMS) – İzmir (Ref. Vecihi Gürses)
• Standart Profil – Düzce
• Federal Elektrik – Adapazarı (2 program) (Ref. Fatma Sezer)
• Süperpar – İzmir (2 program) (Ref. Vecihi Gürses)
• Delphi Diesel – İzmir (3 program) (Ref. Gülgün Bilici, Melis Er, Ayça Ata)
• Martur – Bursa (Ref. Özlem Altınışık)
• TEBA – İzmir (Ref. Şadi Gödek)
• SAMPA Otomotiv – Samsun (Ref. Murat Özköroğlu)
• Cevher Jant – İzmir (Ref. Vecihi Gürses)
• FARBA – Bursa (Ref. Nesrin Değirmenkaya)
• Türkiye Petrolleri AO – Ankara (Ref. M. Talip Bektaş)
• JANTSA – Aydın (Ref. İlknur Tok)
• AKIMSAN – İzmir (Ref. Dilek Erkut)

• Schneider Elektrik – İzmir (3 program) (Ref. Metin Aydoğan)
• Makina Mühendisleri Odası (Açık Eğitim) – İzmir (10 program) (Ref. Deniz Dinç)
• SELEX Komünikasyon – Ankara (Ref. İrep Laçin)
• Bozankaya – Ankara
• Doğanlar Dövme – Ankara (Ref. Ali Taşdemir)
• ROKETSAN AŞ – Ankara (27 program) (Ref. Tuğçe Balaman, Nazlı Özder, Şebnem Üner, İ. Gizem Ayvaz)
• TİRSAN KARDAN – Manisa (Ref. Nilay Yaman) (2 program)
• ETİK TASARIM (Açık Eğitim) – Ankara (10 program)
• ENTİL ENDÜSTRİ AŞ – Eskişehir (Ref. M. Arif Kaymaz)
• Pİ MAKİNA – Ankara (6 program) (Ref. Murat Eroğlu, Gökhan Boyraz, Başak Sayın)
• BOSCH – Manisa (3 program) Ref. Gülin Türkmen)

• FNSS – Ankara (14 program) (Ref. Kadriye Aydemir, Dilanur Türer, Çiğdem Fırat, Özde Koçak)
• İGDAŞ – İstanbul (Ref. Yusuf Ziya Yavuz)

• ASELSAN AŞ – Ankara (22 program) (Ref. Özdem Şahin – Şener Orman – Sedat Alantar – Elif Yedekçi – Sertaç Çağlarca, Murat Baki) 

• MİKES AŞ – Ankara (Ref. Alper Coşkun) 

• DÖNMEZ Debriyaj – İzmir (Ref. Güney Günceoğlan) 

• HİDROMEK – Ankara (Ref. Eliz Sahillioğlu)
• KKK 5. Ana Bakım – Ankara (2 program) (Ref. Hakan Domaç, Erol Kılıvar)
• ODEM – OSTİM Danışmanlık ve Eğitim Merkezi (Ref. Kübra Aydın)
• MEKRA LANGE – Ankara (Ref. Ali Buluş)
• TEMPO POMPA – Ankara (Ref. Cihan Bulut)
• UYGUR Savunma – Ankara (8 program) (Ref. Ahmet Çakın)
• LISI AEROSPACE – İzmir (5 program) (Ref. A. Naki Karadağ)

• TUBİTAK Uzay Bilimleri Enstitüsü ODTÜ (2 program)– Ankara (Ref. Suat Ontaç) 

• TAŞKAR MAKİNA – Ankara (Ref. Özgür Taş) 

• ERKUNT DÖKÜM AŞ – Ankara (3 Program) (Ref. Gamze Turan,Damla Büyükbay)

• ASAŞ ALÜMİNYUM AŞ – ADAPAZARI (Ref. Tümay Mutaf)

• AKANA MÜHENDİSLİK – Ankara (3 Program) (Ref. Yasemin Şendur)

• ETİ MAKİNA – Eskişehir (2 program) (Ref. Aykut Çınar, Eray Özdemir)
• SAMSUN YURT SAVUNMA – Samsun (Ref. Hakan Tan)

• NUROL MAKİNA – Ankara (9 program) (Ref. Bihter Hiçyılmaz, Olcay Hodancı, İlknur Atik)
• EGE ENDÜSTRİ – İzmir (5 program) (Ref. Funda Tarsus)
• SEÇKİN MAKİNA – Ankara (Ref. Nagihan Elmadağlı)
• CIMTAS PIPING – Bursa (Ref. Hüseyin Sarı)
• GİRSAN Hafif Silah ve Makina San. AŞ – Giresun (Ref. Yusuf Nesil)
• HİDROPOL Mühendislik – Ankara (Ref. Murat Bal)
• OTOKAR – Sakarya (6 program) (Ref. Kemal Çiftyıldız)
• FNSS – Ankara (Malezyalı mühendisler için İngilizce eğitim) (Ref. Kadriye Aydemir)
• MKEK – Mühimmat Fabrikası (5 program) (Ref. Hakan İnönü)
• TORUN Metal – Gebze (6 program) (Ref. Kenan Özkaya, Erkan Öztemel)
• SARIGÖZOĞLU Makina – Manisa (Ref. Zeynep Uzun)
• CUMMINS – İzmir (2 program) (Ref. S. Mert Gökdal, Burcu Ovacam)
• ZF LEMFÖRDER – (4 program) İzmir (Ref. Berna Şerefli, Özgür Stolar, Özge Bıyıkoğlu)
• HİDROPAR – (3 program) Kocaeli (Ref. Zeynep Kara, Ceren Öğüt)
• EGE FREN – İzmir (Ref. Deniz Dinç)
• MKEK – Silah Fabrikası (2 program) (Ref. Mustafa Tanrıverdi)
• ALCE Elektrik – İstanbul (Ref. Hüsniye Türkaslan)
• ALP Havacılık – Eskişehir (20 program) (Ref. Murat Gökkonca, Ceyda Gürer, Ali Akçay, Tayfun Peker, Murat Karabulut)
• Yiğitler Makina – Ankara (Ref. Tülin Sezer)
• Birant Makina – Ankara (Ref. Emir Birant)
• FİGES – Ankara (Ref. Gaye Kaplan)
• KALE ARGE – İstanbul (2 program) (Ref. İbrahim Yürür, Uğur Çetin)
• MAN Türkiye – Ankara (Ref. Nermin Uyanık)
• SARMAK Makina – İstanbul (Ref. Attila Oflaz)
• BMT-5 Makina – Ankara (Ref. Tuğba Sinem Yağmur)
• RENKLER Makina – İzmir (Ref. Deniz Çubuklusu)
• EKİNOKS – Ankara (2 program) (Ref. Hüsnü Kaşıkçı, Mesut Özil)
• MİKRON Mühendislik Ankara (Ref. Coşkun Çolpan)
• MMS BİLİŞİM – Ankara (Ref. Yasemin Şendur)
• KLİMASAN – Manisa (Ref. Beren Seymen)
• OSİAD Akademi – Ankara (6 program) (Ref. Gamze Kızılay)
• ANOVA Mühendislik – Ankara (2 program) (Ref. Özge Orhan Tutuş, Merve Aydın)
• 3. Hava İkmal ve Bakım Merkezi – Ankara (Ref. Yusuf Kılıç)
• MAHLE – İzmir (Ref. Bülent Özhan)
• HAVELSAN – Ankara (Ref. Görkem Turan)
• KMT Savunma – Ankara (Ref. Kuter Temir)
• TPI COMPOSITES – İzmir (Ref. Ece İşlekel)

• BMC – İzmir (3 program) – İzmir (Ref. Benay Tutarlı)
• MMO Kocaeli Şube – Gebze (Sinan Yücel)
• GÜRBÜZ Endüstriyel Makina (2 program) – Eskişehir (Ref. Orbay Taşdelen)
• TRANSVARO – İstanbul (Ref. Abdullah Yeşilmenderes)
• BÖKE MAKİNA – Ankara (Ref. Nazlı Aydındurmuş)
• ÜÇASLAR – İstanbul (Ref. Hasan İstanbulluoğlu)
• ANDAR Elektromekanik – Ankara (Ref. Merve Taner)
• YAĞMAKSAN – Çorum (Ref. Erdem Özdemir)

• VOLKAN İTFAİYE – İzmir (Ref. Deniz Kaya)
• ASELSAN OPTİK  – Sivas (Ref. Göknil Ada)
• OSSA (OSTİM Savunma Kümesi) – Ankara (Ref. Yasemin Çakır)
• ÖZNUR Savunma – Ankara (Ref. Havva Gülöksüz)
• NERO Industries – Ankara (Ref. Mehtap Saka)
• ALKAN MAKİNA – Ankara (Ref. Filiz Alkan)